Naar aanleiding van de huidige COVID-19 crisis en de daarbijbehorende maatregelen wilden we graag polsen welke impact deze crisis heeft op de algehele gezondheid van de sector. Daarom deden wij een onderzoek bij 124 Belgische accountants. Deze werd op 9 mei 2020 opgepikt in de Tijd. Lees hier het originele artikel.
Heel wat zelfstandigen en ondernemers hebben onterecht gebruikgemaakt van de economische steunmaatregelen van de overheid. Dat blijkt uit een rondvraag door De Tijd.
Om het economische weefsel van ons land zo veel mogelijk te vrijwaren voor blijvende schade zette de overheid bij het begin van de coronacrisis op alle niveaus de sluizen open voor financiële steun aan zelfstandigen en bedrijven. Een aanzienlijk deel van die steun komt echter terecht bij ondernemers die ze helemaal niet nodig hebben, of die bewust liegen om premies op te strijken.
‘Op basis van onze data weten we dat er substantieel misbruik plaatsvindt van zowel de federale als de Vlaamse steunmaatregelen’, bevestigt Eric Van den Broele, senior manager onderzoek en ontwikkeling bij de bedrijfsdataspecialist Graydon. ‘Er wordt bijvoorbeeld steun gevraagd door dekmantelbedrijven die al gebruikt werden om andere criminele activiteiten te verbergen, of door spookbedrijven die geen echte economische activiteit meer hebben.’
Daarbovenop komen vormen van fraude die moeilijker te detecteren zijn, zoals zelfstandigen die verklaren dat ze door corona de deuren moesten sluiten, maar die eigenlijk toch voortwerken. In een recente enquête door het online boekhoudplatform Yuki onderschreef 43 procent van de ondervraagde accountants de stelling dat veel bedrijven onterecht gebruikmaken van de steunmaatregelen. Nog eens 32 procent was ‘neutraal’ over die stelling.
Om het omzetverlies aan te tonen stelt men gewoon facturen uit. Dat gebeurt massaal. Ik krijg daar 10 à 15 telefoons per dag over.
Oost-Vlaamse AccountantMaar kenners vragen zich af of dat realistisch is. ‘We hebben alle aanvragen kunnen verwerken door massaal mensen van andere diensten in te schakelen, maar die keren nu terug naar hun normale functie’, zegt Mortier. ‘Een duidelijk plan van de overheid om gericht te controleren hebben we nog niet gezien.’
Ook de Vlaamse steunmaatregelen dreigen volgens kenners misbruikt te worden. Zo kent het Vlaams Agentschap Innoveren & Ondernemen (VLAIO) een ‘compensatiepremie’ van 3.000 euro toe aan bedrijven die tussen half maart en eind april een omzetdaling boekten van minstens 60 procent. ‘Om dat verlies aan te tonen, stelt men gewoon facturen uit. Dat gebeurt massaal. Ik krijg daar 10 à 15 telefoons per dag over’, zegt de Oost-Vlaamse accountant.
Een meubelmaker die verklaart dat hij zijn activiteiten heeft gestaakt, maar die in zijn atelier toch voortwerkt, dat valt niet te controleren.
KOEN MORTIER SYNERGIE3Subsidiefraude
Ook inactieve of slapende vennootschappen worden plots tot leven gewekt om Vlaamse steun te claimen. Naast de compensatiepremie gaat het ook om de hinderpremie van 4.000 euro voor verplichte sluitingen.
De Vlaamse overheid is wel van plan in een volgende fase gerichte controles uit te voeren. met behulp van datamining – het statistisch analyseren van bedrijfsdata – en antifraudesoftware. ‘Ondertussen bekijken we ook of we de inspectiecapaciteit tijdelijk kunnen verhogen’, zegt minister van Economie Hilde Crevits (CD&V).
VlAIO heeft een vijftiental inspecteurs die tot vijf jaar na de uitbetaling de boekhouding en de facturen kunnen controleren, zegt Crevits. ‘Voor hen wordt dat de komende maanden een prioriteit.’ Crevits wijst erop dat subsidiefraude, zoals het afleggen van valse verklaringen, strafbaar is.
Ook Vereecken waarschuwde zijn klanten in een brief dat subsidiefraude voor de strafrechter kan eindigen. ‘Ik raad in elk geval iedereen aan bewijzen bij te houden van de sluiting van het bedrijf of van de inactiviteit, zoals foto’s of een publiek bericht van de sluiting, berichtgeving aan de klanten en het personeel, of een vermelding op de website.’